Talizmany Socjalne

11:00 in Dynamika Socjalna

Kojarzysz ten moment, gdy pierwszy raz nakładasz na siebie nową, dopiero co kupioną koszulę? Taką, w której wyglądasz na prawdę świetnie i która rewelacyjnie Ci pasuje?

Nowe buty?

Czy nie sprawiały, że czułeś się po prostu lepiej, bawiłeś się świetnie i pewniej komunikowałeś się z innymi ludźmi?

Czy nie ładowały Cię emocjonalnie i energetycznie?

Albo chwila gdy wychodzisz z ekskluzywnego samochodu, to uczucie gdy zamykasz drzwi i rozglądasz się po przechodniach? Ten moment zadowolenia gdy wysuwasz spod rękawa Twój drogi zegarek by powoli sprawdzić na nim godzinę?

Uczucia związane z nowymi gadżetami? Twoim pierwszym smartphonem, mp4, tabletem?

Czy pamiętasz tą wyjątkową sukienkę i makijaż, które miałaś na ważnej imprezie czy uroczystości? Kojarzysz jak Twoje samopoczucie było z nimi związane w tamtym momencie? Czy zachowywałaś się dzięki nim jakoś inaczej? Może pozwalałaś sobie na więcej?

Czy przypominasz sobie jak miałeś na prawdę świetną fryzurę i wyglądałeś wyjątkowo dobrze?

Jak się wtedy czułeś? Jak się odnosiłeś do innych ludzi? Jak nawiązywałeś relacje?

A nie jest czasem tak, że nowa koszula ma swoją magiczną moc tylko przez określony czas? Tylko przez te kilka tygodni sprawia, że czujesz się lepiej, jesteś pewniejszy siebie i wydaje Ci się, że świetnie wyglądasz? A potem jej cała mistyczna energia ulatnia się i zanika?

I trzeba kupić nową magiczną koszulę? I następną? I następną? I nowe buty?

A te przedmioty i tak koniec końców tracą swoją magię i nie napędzają Cię już tak emocjonalnie do działania.

Nieco inaczej wygląda kwestia z przedmiotami stricte statusowymi takimi jak luksusowy samochód czy też ekskluzywny zegarek. Posiadanie ich sprawia, że w świecie dynamiki socjalnej otrzymujesz pewnego rodzaju status. Status rozpoznawalny w systemie międzyludzkim.

Wysoki status oznacza wysokie szanse przetrwania i zainteresowanie płci przeciwnej (wg. systemu). A także znacznie łatwiejsze funkcjonowanie w świecie społecznym. Twój socjalnie zaprogramowany umysł wiąże tak iluzoryczną rzecz jak status socjalny z rzeczą biologicznie fundamentalną jaką jest kwestia przetrwania. Twój mózg w konsekwencji nagradza Cię dobrym samopoczuciem, za każdym razem gdy jesteś obdarzany wyższym statusem.

Silnie podlegając programowaniu społecznemu stajesz się w pewnym momencie emocjonalnym niewolnikiem. Masz wysoki status - Twój mózg nagradza Cię przyjemną biochemią, masz niski status - Twój mózg Cię karze podłymi emocjami.

Chyba nadszedł najwyższy czas by się przeprogramować i uzyskać wolność.

Co myślisz?

Mnóstwo osób (i wbrew stereotypom społecznym, nie tylko kobiet) jest silnie uzależniona od tego jak wyglądają i jak się prezentują w kontekstach socjalnych. Masa dziewczyn nie wyjdzie bez makijażu na ulicę. Wielu mężczyzn nie wyobraża sobie pójść na imprezę w pogniecionej koszulce albo w niewyjściowych butach.

Duża część tych osób buduje swoją pewność siebie i stany emocjonalne opierając się na przedmiotach, którymi się otaczają. Jeżeli zostaną one im odebrane, nagle zaczynają czuć się źle, bezbronnie i podle. Tracą poczucie bezpieczeństwa i dostęp do swojej pełnej osobowości. Stają się skrępowane i nerwowe.

Czy prawdziwa wartość i pewność siebie zależy do tego jak wyglądasz i czy masz smartphone'a?

Nie bawimy się tutaj w moralizatorskie truizmy, pytam poważnie.

Czy to, że w danym momencie „źle” wyglądasz albo brakuje Ci aktualnie modnych gadżetów powinno sprawiać, że będziesz się gorzej czuł? Powinno w jakikolwiek sposób wpływać na Twoje emocje?

Kwestia samopoczucia związanego ze statusami jest ewolucyjnie prosta do wyjaśnienia. Kto miał więcej siły, narzędzia umożliwiające walkę, budowanie, zdobywanie pożywienia, silnych znajomych, wiedzę umożliwiającą przetrwanie - ten automatycznie miał wyższy status w plemieniu, przez co dostęp do większej ilości zasobów plemiennych, dostęp do najbardziej atrakcyjnych kobiet, wsparcie innych członków grupy.

Kobiety, które były bardziej atrakcyjne i przyciągające uwagę, miały możliwość dołączenia się do najsilniejszych i najbardziej zasobnych mężczyzn co umożliwiało im przetrwanie, zapewniając dostęp do pożywienia oraz ochronę przed zagrożeniami.

Status socjalny został więc, jak już wyżej wspomniałem, naturalnie połączony z przetrwaniem, w konsekwencji będąc nagradzanym przez mózg dobrymi emocjami i świetnym samopoczuciem.

Jednakże możemy wyjść poza wszelkie programy socjalne i żyć tak jak chcemy, czując się tak jak chcemy, będąc wolnymi i autentycznymi ludźmi bez względu na to co o naszym życiu "sądzi" system.

Zastanawiałem się czy podzielić ten artykuł na dwie części, w jednej zawrzeć ideę statusów socjalnych, a w drugiej kwestie samego wyglądu i przekonania pt. "co ludzie pomyślą, jak mnie odbiorą", zagadnienia te są jednak bardzo silnie połączone i przenikają się na wielu płaszczyznach, myślę więc, że znacznie lepiej będzie zawrzeć je w jednym wpisie.

Zastanów się czy masz czasem w sytuacjach społecznych myśli w stylu:

• jestem nieogolony, skąd miałem wiedzieć, że ją spotkam ... eehhh, muszę jak najszybciej wyjaśnić, że mam kaca czy jakoś wpleść to w rozmowę
• mam sweter ubrudzony kawą, aaa czuję się tak niekomfortowo, wszyscy w kawiarni się na mnie patrzą!
• spodnie mi się podarły, nic tylko uciekać jak najszybciej do domu, no jak się mam spotkać z kumplem, przecież pomyśli, że jestem niechlujem

Bardzo ciekawe jest też to, że jeżeli ktoś spotka już nas w sytuacji, gdy wyglądamy "nie najlepiej" często chcemy wyjaśnić lub wpleść w rozmowę wyjaśnienie czemu tak się stało:

• jestem w dresach bo ehm, wyszedłem tylko na chwilę na zakupy
• no właśnie przed chwilą podarły mi się spodnie
• mam wszystkie rzeczy w praniu, normalnie inaczej się ubieram
• aaa tak się spieszyłem, że nawet zapomniałem się ogolić

Co najlepsze - robimy to w sytuacjach, gdy druga strona ani nie pyta nas o przyczynę naszego zaniedbanego wyglądu, ani nawet w żaden sposób go nie komentuje.

Piszę to z raczej męskiej perspektywy ale myślę, że i panie znajdą tutaj pewne analogie do różnych sytuacji ze swojego życia. Istnieje poza tym nawet takie powiedzenie, że jeżeli na imprezie znajdzie się dwóch identycznie ubranych mężczyzn (w te same ciuchy) to pewnie zostaną najlepszymi kumplami, a jeżeli znajda się dwie identycznie ubrane kobiety – zostaną swoimi największymi wrogami.

Wiadomo, że jest to pewnego rodzaju przesąd socjalny, ale za każdym takim przesądem kryją się konkretne powtarzalne wzorce społeczne.

Wracając do kwestii wyjaśniania drugiej osobie swojego niechlujnego ubioru i wyglądu. Zachowanie to wynika z silnego przywiązania do tego co ludzie o nas pomyślą. Powstaje pewnego rodzaju dysonans poznawczy wynikający z następującego konfliktu:

A) Jacek uważa siebie za osobę dbającą o wygląd dobrze się prezentującą.

B) Jacek ubrany jest nieschludnie, ma brudne spodnie, ufajdaną koszulkę, jest nieogolony.

I w tym momencie mamy do czynienia z napięciem pomiędzy naszą wizją siebie, która chcemy żeby była jak najlepsza, a tym w jaki sposób się zachowujemy/prezentujemy. Druga kwestia jest taka, że ludziom często bardzo zależy na tym, by druga osoba stworzyła w swojej głowie ich jak najbardziej pozytywną projekcję.

Uzależniając się od tego co ktokolwiek o nas sądzi, stajemy się niewolnikami myśli innych ludzi. Toż to totalna abstrakcja. Niewolnik myśli innych ludzi. Don't give a damn.

Prawdziwą wolność uzyskujesz w momencie, w którym na poziomie emocjonalnym totalnie nie robi Ci jak wyglądasz, w co jesteś ubrany, czy masz czyste ciuchy, czy dostajesz status socjalny w świecie relacji międzyludzkich, a nawet w kontekście braku wszystkich wymienionych czynników - czujesz się świetnie i jesteś zrelaksowany.

Bo Twoje samopoczucie powinno wypływać z Twojej prawdziwej natury, z Twojego wnętrza, a nie być oparte na kruchym fundamencie jakim są w tym wypadku: gadżety, fryzury, ciuchy, samochody.

Talizmany Socjalne to wszystkie te rzeczy, które sprawiają, że lepiej się czujesz w relacjach z innymi ludźmi, budują Twoją wartość socjalną, Twój status i dają Ci wsparcie emocjonalne w systemie.

Talizmany są genialnym narzędziem. Ale dopiero wtedy, gdy jesteś od nich niezależny i korzystasz z nich świadomie. Możesz za ich pomocą budować dowolne projekcje siebie w głowach innych osób, tworzyć swój autorytet socjalny, nadawać sobie status etc. Korzystać z nich jak Ci się żywnie podoba.

Ale gdy nagle, w danym kontekście, całkowicie ich zabraknie - będziesz dalej sobą. Spójnym i autentycznym. Bo na poziomie indywidualnym masz to wszystko gdzieś. Dobrze się czujesz ze sobą. Niezależnie od wszystkiego.

Uważam, że świetnie jest mieć swój styl ubierania się i dbać o swojego avatara (czyli wizualną reprezentację Ciebie w świecie dynamiki socjalnej: Twój wygląd, ubiór, dodatki, budowę, mowę ciała). Bo jest to wspaniała i ciekawa część życia w systemie.

A żyjemy w systemie. Nie oszukujmy się.

Chodzi o to, żeby nie nadawać Talizmanom bezwarunkowego znaczenia i nie narzucać sobie kajdanów socjalnych pt. ubrania, styl, moda, gadżety.

Jak uzyskać wolność od Talizmanów Socjalnych?

Poprzez Misje Socjalne :)

MISJA SOCJALNA DLA CIEBIE

 

Przez jakiś czas wychodź "nieodpowiednio ubrany" kiedy tylko masz okazję. Nie proponuję tutaj, żebyś poszedł na istotne dla Ciebie spotkanie biznesowe w piżamie, przez co możesz stracić kontrakt i klienta.

W tym wypadku być może zrobiłbyś duży krok w kierunku wolności emocjonalnej ale z drugiej strony spowodowałbyś straty w postaci finansowej i inne negatywne skutki związane z Twoją pracą. To byłoby najzwyczajniej w świecie głupie i niekorzystne.

Proponuję Ci natomiast pójść w starych, pogiętych ciuchach na imprezę, spotkać się ze znajomymi, będąc nieogolonym/bez makijażu, w jakiejś starej, nieciekawej, pomiętolonej koszuli/sukience.

Przejdź się po swoim mieście w dresie, albo w jakimś innym stroju, którego normalnie byś na siebie nie założył.

Gdy wrzucisz się w takie konteksty socjalne - obserwuj swoje myśli i emocje. Zaobserwuj jakie stany emocjonalne Ci się odpalają, zobacz jakie dialogi wewnętrzne podrzuca Ci Twój umysł.

Zastanów się: skąd się one biorą?

Z Twojego przywiązania do Twojej wizji JA? Z Twojego pragnienia statusu? Z Twojego uzależnienia od opinii innych ludzi?

Zaobserwuj wszelkie swoje odczucia i akceptuj je. Akceptuj. One w pewnym momencie zaczną się ulatniać.

Gdy już zupełnie przestaną się pojawiać - możesz uznać misję socjalną za zakończoną sukcesem.

Ważna kwestia:

Wiele misji socjalnych opiera się na tym, że wrzucamy się w skrajnie niekomfortowe dla nas konteksty społeczne przez jakiś określony czas. Potem mózg się do nich przyzwyczaja. I działamy, rozwijając się pomimo stresu. Aż przestajemy go zauważać.

Lecz gdy zaprzestaniemy treningu danej misji, po jakimś czasie w tych samych kontekstach możliwe, że będziemy musieli zmierzyć się na nowo z tym samym stresem i napięciem.

Mam nieco inne podejście.

Gdy robisz jakiekolwiek misje socjalne to przede wszystkim obserwujesz swoje emocje i odczucia. Naturalnie znajdujesz ich źródło. Akceptujesz je do momentu, w którym całkowicie się ulatniają i przestają pojawiać. I wtedy w ich miejsce budujesz nowe przekonanie. To trwalsza zmiana.

Po zakończeniu misji możesz wrócić do korzystania z talizmanów socjalnych i dbania o swój wygląd. Jednak teraz uzyskujesz nową jakość jaką jest większa wolność emocjonalna. Gratuluję!

Zastanawiasz się może: hmmm, czy jest mi to potrzebne?

Prawda jest taka, że jeżeli Twoje samopoczucie jest silnie uzależnione od tego jak wyglądasz to stajesz się niewolnikiem emocjonalnym. Rozwój w kontekście dynamiki socjalnej polega w dużej mierze na uwalnianiu się od przywiązań, by swoją wartość opierać bardziej na dostępie do wewnętrznych zasobów i pełni osobowości aniżeli na gratyfikacji, uznaniu otoczenia i statusie.

Pozdrawiam serdecznie

Jeżeli masz jakiekolwiek refleksje związane z talizmanami socjalnymi, ciekawe przykłady ze swojego życia, wrażenia po wykonaniu opisanej powyżej misji socjalnej czy też przemyślenia to podziel się nimi proszę w komentarzach.


photos attribution:
http://www.flickr.com/photos/artnow/
http://www.flickr.com/photos/regis_andrade/
http://www.flickr.com/photos/mkmabus/
http://www.flickr.com/photos/tabor-roeder/
http://www.flickr.com/photos/janeyeseeyou/
http://www.flickr.com/photos/jenosaur/